Η ‘’Στηθάγχη’’ είναι o ο επιστημονικός όρος για τον παροξυσμό θωρακικού πόνου
που εντοπίζεται στην προκάρδια περιοχή (πόνος στο στήθος) και αποτελεί την
κυριότερη κλινική εκδήλωση της στεφανιαίας νόσου.
Το σύμπτωμα της στηθάγχης είναι το κλινικό αποτέλεσμα της ισχαιμίας του μυοκαρδίου, η οποία λαμβάνει χώρα όταν επέλθει ρήξη της ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης οξυγόνου Ο2 στο μυοκάρδιο (ισχαιμικός ουδός).
Η κυριότερη καρδιακή αιτία ρήξης της ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης Ο2 στο μυοκάρδιο είναι η αθηρωσκληρωτική στεφανιαία νόσος, η στένωση δηλαδή μίας στεφανιαίας αρτηρίας με αποτέλεσμα τη μείωση της προσφοράς Ο2 στο μυοκάρδιο. Υπάρχουν και άλλα καρδιακά αίτια (π.χ. σπασμός του αγγείου), όπως επίσης και μη καρδιακά αίτια που προάγουν ή επιδεινώνουν την ισχαιμία του μυοκαρδίου).
Η Σταθερή στηθάγχη αποτελεί τη συχνότερη κλινική εκδήλωση της χρόνιας Στεφανιαίας Νόσου και έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Ποιότητα – χροιά : Η στηθάγχη συνήθως χαρακτηρίζεται περισσότερο ως δυσφορία παρά ως άλγος. Συνήθως οι ασθενείς την περιγράφουν ως συμπίεση, σφίξιμο, πνίξιμο, κάψιμο, πληρότητα, αίσθημα δεσίματος, βάρος στο στήθος, κόμπος στο λαιμό ή οδονταλγία. Η στηθάγχη είναι ένα σταθερό ενόχλημα που δεν μεταβάλλεται με την αναπνοή, τις κινήσεις ή την αλλαγή της στάσης.
Εντόπιση – Αντανάκλαση : Η στηθάγχη δεν εντοπίζεται σε ένα συγκεκριμένο σημείο αλλά αποτελεί αίσθημα διάχυτης θωρακικής δυσφορίας στην οποία σχεδόν πάντοτε συμμετέχει και η οπισθοστερνική περιοχή. Κυριότερες περιοχές αντανάκλασης είναι το επιγάστριο, οι ώμοι, οι βραχίονες και τα αντιβράχια ( συνήθως το αριστερό άκρο και ιδίως η ωλένια επιφάνεια αυτού ), ο τράχηλος, η κάτω γνάθος και οι οδόντες, ενίοτε η μεσοπλάτια χώρα και σπανιότερα οι πηχεοκαρπικές αρθρώσεις και τα δάχτυλα.
Εκλυτικοί παράγοντες : Η στηθάγχη συνήθως προκαλείται από δραστηριότητες όπως η άσκηση, η χαμηλή θερμοκρασία, η συναισθηματική φόρτιση, η σεξουαλική επαφή, η λήψη τροφής ή η κατάκλιση και από καταστάσεις αύξησης των μυοκαρδιακών απαιτήσεων όπως οι ταχυαρρυθμίες ή η σημαντική αύξηση της αρτηριακή πίεσης.
Διάρκεια – Ανακούφιση συμπτωμάτων : Η διάρκεια της στηθάγχης συνήθως είναι 2-5min με μέγιστο τα 10min. Υφίεται με τη διακοπή του εκλυτικού παράγοντα, με τη χορήγηση υπογλωσίως νιτρωδών ή κάψουλας νιφεδιπίνης και κάποιες φορές με την έγερση ( καθώς μειώνεται η φλεβική επιστροφή και το προφόρτιο ).
Συνοδά συμπτώματα : Δύσπνοια, ερυγές, ναυτία, δυσπεπτικά ενοχλήματα, εφίδρωση, κόπωση και κακουχία.
Διάκριση σταθερής στηθάγχης από τις άλλες μορφές στηθάγχης :
1) Σταθερή στηθάγχη : Η σταθερή στηθάγχη χαρακτηρίζεται όταν δεν υπάρχει ουσιαστική επιδείνωση των συμπτωμάτων για αρκετές εβδομάδες (2-3 μήνες) και τα συμπτώματα οφείλονται συνήθως στην ύπαρξη «σταθερής» αθηρωματικής πλάκας σε μία, τουλάχιστον, μεγάλη επικαρδιακή αρτηρία.
2) Ασταθής στηθάγχη : Η ασταθής στηθάγχη εμφανίζεται με τρεις πιθανές μορφές : α) Στηθάγχη ηρεμίας, β) Ταχέως αυξανόμενη ή επιδεινούμενη ( crescendo ) στηθάγχη, δηλ. προηγουμένως σταθερή στηθάγχη με ταχεία προοδευτική αύξηση της συχνότητας, της διάρκειας και της βαρύτητας των συμπτωμάτων, 3) Πρωτοεμφανιζόμενη στηθάγχη, δηλαδή πρόσφατη έναρξη ( εντός 2 μηνών ) σοβαρής στηθάγχης με σημαντικό περιορισμό της συνήθους δραστηριότητας.
3) Ενδιάμεσο στάδιο στηθάγχης : Πρόκειται για ασθενείς με πρωτοεμφανιζόμενη στηθάγχη με δύσκολη διάκριση μεταξύ σταθερής και ασταθούς στηθάγχης.
4) Στηθάγχη Prinzmental ( αγγειοσυσπαστική ) : Εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες και οφείλεται σε σπασμό φυσιολογικής ή στενωμένης στεφανιαίας αρτηρίας με αποτέλεσμα την έκλυση στηθάγχης χωρίς σαφές εκλυτικό αίτιο με συνοδό παροδική ανάσπαση του ST-T διαστήματος στο ηλεκτροκαρδιογράφημα
Κλινική ταξινόμηση θωρακικού άλγους :
Βέβαιη ή κλασική στηθάγχη : Οπισθοστερνική θωρακική δυσφορία 1) χαρακτηριστικής χροιάς και διάρκειας, 2) η οποία εκλύεται με τη σωματική κόπωση ή τη συναισθηματική φόρτιση και 3) η οποία υφίεται με την ανάπαυση ή τη νιτρογλυκερίνη σε λιγότερο από 10min.
Πιθανή ή άτυπη στηθάγχη : Θωρακικό άλγος με δύο από τρία παραπάνω χαρακτηριστικά.
Μη στηθαγχικό ή μη ισχαιμικό θωρακικό άλγος : Θωρακικό άλγος με ένα ή κανένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
Βαθμονόμηση στηθάγχης ( με βάση την Canadian Cardiovascular Society ) :
Τάξη Ι : Η συνήθης φυσική δραστηριότητα δεν προκαλεί στηθάγχη – Η στηθάγχη προκαλείται σε έντονη ή αιφνίδια ή παρατεταμένη άσκηση που συμβαίνει κατά την άσκηση ή την ψυχαγωγία.
Τάξη ΙΙ : Ήπιος περιορισμός της συνήθους δραστηριότητας.
Στηθάγχη προκαλείται σε γρήγορη βάδιση ή ανάβαση κλίμακας, βάδιση σε ανηφορικό δρόμο, βάδιση ή ανάβαση κλίμακας μετά από γεύμα ή σε κρύο περιβάλλον ή σε άνεμο ή επί ψυχικής φόρτισης ή τις πρώτες ώρες μετά την αφύπνιση. Επίσης στηθάγχη παρουσιάζεται κατά τη βάδιση για πάνω από δύο οικοδομικά τετράγωνα (100-200m ) σε ευθεία ή κατά την ανάβαση κλίμακας πάνω από έναν όροφο, με κανονική βάδιση και υπό φυσιολογικές συνθήκες.
Τάξη ΙΙΙ : Σημαντικός περιορισμός της συνήθους φυσικής δραστηριότητας.
Στηθάγχη προκαλείται κατά τη βάδιση 1-2 οικοδομικών τετραγώνων σε ευθεία και την ανάβαση κλίμακας ενός ορόφου, υπό φυσιολογικές συνθήκες και με κανονική βάδιση.
Τάξη IV : Αδυναμία εκτέλεσης οποιασδήποτε φυσικής δραστηριότητας χωρίς συμπτώματα. Τα στηθαγχικά ενοχλήματα δυνατόν να παρουσιάζονται ακόμα και σε ηρεμία.
No Comments