Υγιεινοδιαιτητικές οδηγίες για μείωση της Αρτηριακής Πίεσης
Οι υγιεινοδιαιτητικές αλλαγές αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο για την πρόληψη της αρτηριακής υπέρτασης. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και στη θεραπεία αλλά δεν θα πρέπει να καθυστερούν την έναρξη της αντιυπερτασικής αγωγής σε ασθενείς υψηλού κινδύνου. Κλινικές μελέτες δείχνουν ότι η μείωση της αρτηριακής πίεσης με τις υγιεινοδιαιτητικές αλλαγές μπορεί να είναι ισοδύναμη ακόμα και με αυτή της μονοθεραπείας. Το βασικότερο μειονέκτημά της είναι η χαμηλή συμμόρφωση των ασθενών με την πάροδο του χρόνου. Οι υγιεινοδιαιτητικές αλλαγές μπορούν να καθυστερήσουν ή να αποτρέψουν την υπέρταση στους μη -υπερτασικούς, να καθυστερήσουν ή να αποτρέψουν τη φαρμακευτική αγωγή στην υπέρταση σταδίου Ι, και να συμβάλλουν στην μείωση της αρτηριακής πίεσης σε υπερτασικούς ασθενείς υπό αγωγή, επιτρέποντας τη μείωση του αριθμού και των δόσεων των αντιυπερτασικών φαρμάκων. Επιπλέον, εκτός από την μείωση της αρτηριακής πίεσης, συμβάλλουν στον έλεγχο και των άλλων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου.
Τα συνιστώμενα μέτρα (Guidelines) των υγιεινοδιαιτητικών αλλαγών που έχουν αποδείξει την ικανότητά τους να μειώσουν την Αρτηριακή Πίεση (ΑΠ) είναι:
- Περιορισμός στην πρόσληψη του αλατιού
Η συνήθης πρόσληψη αλατιού κυμαίνεται μεταξύ 9 και 12 g / ημέρα στις περισσότερες χώρες. Μείωση της πρόσληψης έως περίπου 5 g / ημέρα μειώνει τη Συστολική Αρτηριακή Πίεση (1-2 mmHg) σε νορμοτασικούς, ενώ σε υπερτασικούς ασθενείς τα αποτελέσματα είναι πιο έντονα με μείωση της Συστολικής Αρτηριακής Πίεσης έως και 4-5 mm Hg.
Η ημερήσια πρόσληψη αλατιού που συστήνεται είναι 5-6 gr
- Μείωση της υπέρμετρης κατανάλωσης αλκοόλ
Οι υπερτασικοί άνδρες που πίνουν αλκοόλ θα πρέπει να περιορίσουν την κατανάλωση και να μην υπερβαίνει τα 20-30 g αιθανόλης ανά ημέρα, ενώ στις υπερτασικές γυναίκες δε θα πρέπει να υπερβαίνει τα 10-20 g αιθανόλης την ημέρα. Η συνολική κατανάλωση αλκοόλ δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 140 g ανά εβδομάδα για τους άνδρες και τα 80 g ανά εβδομάδα για τις γυναίκες.
- Διατροφικές αλλαγές
Στους υπερτασικούς ασθενείς, θα πρέπει να συστήνεται μεσογειακή διατροφή (μελέτη PREDIMED), διατροφή πλούσια σε λαχανικά και διαλυτές φυτικές ίνες, δημητριακά ολικής αλέσεως, πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης και μονοακόρεστα λιπαρά (π.χ. ελαιόλαδο), αποφυγή trans λιπαρών και ζωικών λιπών. Οι ασθενείς με υπέρταση θα πρέπει να ενθαρρύνονται να καταναλώνουν ψάρι τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα και 300-400 g/ημέρα φρούτα και λαχανικά. Η δίαιτα θα πρέπει να συνοδεύεται και από άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής , όπως τακτική σωματική άσκηση, απώλεια βάρους και αποφυγή stress.
- Απώλεια βάρους
Η υπέρταση σχετίζεται με την υπερβολική αύξηση του σωματικού βάρους ενώ αντίστροφα, η μείωση του σωματικού βάρους ακολουθείται και από πτώση της αρτηριακής πίεσης (ΑΠ). Όπως προκύπτει από μια μετανάλυση, η μέση μείωση της Συστολικής ΑΠ και της Διαστολικής ΑΠ με μέση απώλεια βάρους 5,1 kg ήταν 4,4 mmHg και 3,6 mmHg, αντίστοιχα. Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους (ΔΜΣ: δείκτης μάζας σώματος περίπου 25 kg/m2 ) και περίμετρος μέσης (<102cm για τους άνδρες και < 88 cm για τις γυναίκες) συστήνεται στους μη-υπερτασικούς για την πρόληψη της υπέρτασης και στους υπερτασικούς ασθενείς για να μειώσουν την ΑΠ.
- Τακτική σωματική άσκηση
Στους υπερτασικούς ασθενείς θα πρέπει να συστήνονται τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας έντασης δυναμικής αερόβιας άσκησης (περπάτημα, τρέξιμο, ποδηλασία ή κολύμβηση) για 5-7 ημέρες την εβδομάδα. Επιπλέον, και η αναερόβια προπόνηση με διαλλείματα μειώνει την ΑΠ. Ο αντίκτυπος που έχουν άλλες μορφές άσκησης στην ΑΠ όπως ισομετρικές ασκήσεις αντίστασης (μυϊκή ανάπτυξη δύναμης χωρίς κίνηση) και δυναμική άσκηση αντοχής (ανάπτυξη δύναμης που συνδέεται με κίνηση) έχει αναθεωρηθεί πρόσφατα.
Η δυναμική άσκηση αντοχής φαίνεται ότι μειώνει σημαντικά την ΑΠ ενώ βελτιώνει και διάφορες μεταβολικές παραμέτρους. Μπορεί να συστήνεται 2-3 φορές την εβδομάδα. Οι ισομετρικές ασκήσεις δεν συστήνονται ακόμα καθώς δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα.
- Η διακοπή του καπνίσματος
Το κάπνισμα προκαλεί μια οξεία αύξηση του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης, που διαρκεί για περισσότερο από 15 λεπτά μετά κάπνισμα ενός τσιγάρου, καθώς διεγείρει το συμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, οι καπνιστές (υπερτασικοί χωρίς θεραπεία ή μη υπερτασικοί) παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα 24-ωρης καταγραφής από τους μη καπνιστές. Το κάπνισμα, αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα κινδύνου και η διακοπή του καπνίσματος είναι ίσως το πιο αποτελεσματικό μέτρο των υγιεινοδιαιτητικών αλλαγών για την πρόληψη των καρδιαγγειακών συμβάντων όπως Αιμορραγικό Εγκεφαλικό Επεισόδιο, έμφραγμα του μυοκαρδίου και περιφερική αγγειακή νόσο.
Author Info
No Comments